गोवा राज्य एडस् नियंत्रण सोसायटी विषयी

गोव्यातील एचआयव्ही/एडस् नियंत्रण उपक्रम, 1984  मध्ये आरोग्य सेवा संचालनालयामार्फत उच्च-जोखीम गटांचे संनिरीक्षण करून सुरू करण्यात आला. आरोग्य सेवा संचालनालयातील आरोग्य शिक्षण केंद्र सर्व कार्यक्रम उपक्रमांसाठी नोडल एजन्सी होती. 1986-87 मध्ये, जेव्हा एचआयव्हीचे पहिले प्रकरण समोर आले, तेव्हा आरोग्य सेवा संचालनालयातील एसटीडी नियंत्रण कार्यक्रमाने सर्व क्रियाकलापांचे समन्वय साधले, ज्यामुळे शेवटी आरोग्य सेवा संचालनालयात एडस् सेलची निर्मिती झाली.

गोव्यात एचआयव्ही/एडस् ही सार्वजनिक आरोग्याची प्रमुख समस्या बनल्यामुळे, बहुआयामी हस्तक्षेप करण्यासाठी, गोवा राज्य एडस् नियंत्रण सोसायटी (गोवा एसएसीएस) ची स्थापना करण्यात आली आणि राष्ट्रीय एडस् नियंत्रण संस्था (एनएसीओ) मार्गदर्शक तत्वांनुसार कार्य करण्यासाठी नोंदणीकृत करण्यात आली, राष्ट्रीय पॅटर्न लक्षात ठेवून.

राष्ट्रीय एडस् नियंत्रण संस्था (एनएसीओ) आणि गोवा एडस् नियंत्रण सोसायटी (गोवा एसएसीएस) हे अनुक्रमे भारत सरकार आणि राज्य स्तरावर आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालायाच्या शाखा आहेत. आज गोवा राज्य एडस् नियंत्रण सोसायटी सद्याच्या प्रकल्प संचालकांच्या अंतर्गत कार्यरत आहे, ज्याची देखरेख कार्यकारी मंडळ सचिव (आरोग्य), गोवा सरकार याच्या अध्यक्षतेखाली केली जाते.

गोवा हे पश्चिम किनार्‍यावरील एक लहानसे राज्य आहे. ज्याची एकूण लोकसंख्या सुमारे 14.58 लाथ आहे आणि महाराष्ट्र आणि कर्नाटक यासारख्या उच्च एचआयव्ही प्रचलित राज्यांनी वेढलेले आहे. 1987 मध्ये गोव्यात एचआयव्ही एडस् चे पहिले प्रकरण आढळून आल्यापासून, या महामारीने उच्च जोखीम असलेल्या गटांपासून सामान्य लोकांपर्यंत, शहरी ते ग्रामीण भागापर्यंत आणि प्रौढांपासून लहान मुलांपर्यंत पसरले आहे. एचआयव्ही आता गोव्याच्या सर्व भागात पसरलेला आहे आणि जवळपास 60% प्रकरणे गोव्याच्या चार किनारी तालुक्यांमधून नोंदवली गेली आहेत. लैगिक मार्ग 90%पेक्षा जास्त प्रसाराचा मुख्य मार्ग आहे. एचआयव्ही/एडस् शी लढण्यासाठी गोवा नेहमी आघाडीवर आहे. गोवा एसएसीएस ने गेल्या काही वर्षात एचआयव्ही/एडस् चे नियंत्रण आणि प्रतिबंध यासाठी विविध उपाययोजना सुरू केल्या आहेत आणि काही पायाभूत सुविधा/सेवाही विकसित केल्या आहेत.

राष्ट्रीय एडस् नियंत्रण कार्यक्रम फेज III (एनएसीपी III) जुलै 2007  मध्ये 20012 च्या मध्यभागी प्रकल्प कालावधी संपेपर्यंत महामारी थांबवणे आणि पूर्ववत करणे या उद्देशाने सुरू करण्यात आला. एनएसीपी III ची रणनिती आणि अंमलबजावणी योजना पुराव्याच्या संश्लेषणातून आणि सरकारी विभाग, नागरी समाज, सार्वजनिक आणि खाजगी क्षेत्रातील भागीदार, एचआयव्ही आणि एनजीओ सह राहणारे लोक त्यांच्याशी विस्तृत चर्चा सल्लामसलतीमधून उदयास आली. ही संपूर्ण प्रक्रिया पण जागतिक दर्जाचा कार्यक्रम होता ज्याचे जागतिक समुदायाने कौतुक केले. एनएसीपी IV सर्वसमावेशक, सहभागात्मक राहणे सुरू ठेवेल आणि एनएसीपी III प्रमाणेच व्यापकपणे सल्लागार पध्दतीचा अवलंब करेल.

एनएसीपी-IV (2012-2017)

राष्ट्रीय एडस् नियंत्रण कार्यक्रम फेज III (एनएसीपी III) जुलै 2007 मध्ये 20012 च्या मध्यभागी प्रकल्प कालावधी संपेपर्यंत महामारी थांबवणे आणि पूर्ववत करणे या उद्देशाने सुरू करण्यात आला. राष्ट्रीय एडस् नियंत्रण संस्थेने (एनएसीओ) पुढील कार्यक्रमाचा टप्पा सुरू करण्यासाठी प्रक्रिया सुरू केली आहे. हा कार्यक्रम मजबूत एनएसीपी III च्या यशावर आधारित असेल आणि काळजी समर्थन आणि उपचारांशी जाडलेल्या वर्धित प्रतिबंधाद्वारे साथीच्या रोगाचा प्रतिकार पूर्ण करणे सुनिश्चित करेल.

एनएसीपी III धोरण आणि अंमलबजावणी योजना पुराव्याच्या संश्लेषणावर आधारित सरकारी विभाग, नागरी समाज, सार्वजनिक आणि खाजगी क्षेत्रातील भागीदार, एचआयव्ही आणि एनजीओ सह राहणारे लोक त्यांच्याशी विस्तृत चर्चा सल्लामसलत करून उदयास आली. ही संपूर्ण प्रक्रिया पण जागतिक दर्जाचा कार्यक्रम होता ज्याचे जागतिक समुदायाने कौतुक केले.

कार्यक्रमाच्या पुरावलोकनावरून असे सूचित होते की, एनएसीपी III साठी निर्धारित केलेली बहुतेक उद्दिष्टे 2012 च्या मध्यापर्यंत एचआरजी, रक्तपुरवठा, चाचणी सेवा, एआरटीचे स्केल-अप आणि समुदायाच्या मालकीसह विविध हत्तक्षेप आणि खालील तत्वे या संदर्भात साध्य करण्याच आली. जीआयपीए म्हणून, तथापि नफा एकत्र करणे आणि गुणवत्ता आणि कव्हरेज सुनिश्चित करणे यावर पुढील काही वर्षाच लक्ष देणे आवश्यक आहे.

कार्यक्रमाच्या पुढील टप्प्यासाठी याजना विकसित करण्याची प्रक्रिया सुरू केली जात आहे. पुढील टप्पा सर्वसमावेशक राहील आणि उपेक्षित, दुर्बल घटक आणि कट्टर लोकसंख्येवर लक्ष केंद्रित करेल. एनएसीपीने यासाठी विविध पध्दतींचा शोध घेतला आहे. एनएसीपी IV सर्व पात्र लोकसंख्येला काळजी, समर्थन आणि उपचार प्रदान करणे सुरू ठेवेव तसेच उच्च-जोखीम गट आणि असुरक्षित लोकसंख्येसाठी केंद्रीत प्रतिबबंध सेवा प्रदान करेल.

एनएसीपी IV चे नियोजन एनएसीपी III प्रमाणेच सर्वसमावेशक, सहभागात्मक आणि व्यापकपणे सल्लागार पध्दतीचा अवलंब करीत आहे आणि एनएसीपी III च्या जागतिक स्तरावर प्रशंशित आणि यशस्वी नियोजन प्रयत्नांना आअधिक बळकट करीत आहे. या प्रक्रियेमध्ये सरकारी विभाग, विकास भागीदार, गैर-सरकारी संस्था, नागरी समाज, एचआयव्ही ग्रस्त लोकांचे प्रतिनिधी, सकारात्मक नेटवर्क आणि विविध विषयांमधील तज्ञांसह मोठ्या संख्येने भागीदारांसह सल्लामसलत यांचा समावेश असेल. एनएसीपी IV विकास विशिष्ट यंत्रणा वापरेल आणि संरचित प्रक्रियेचे अनुसरण करेल.

ध्येय आणि उद्दिष्टे

उद्दीष्टे 1: नवीन संक्रमण 50% कमी करणे (एनएसीपी III 2007 ची आधाररेषा).
उद्दीष्टे 2: एचआयव्ही/एडस् असलेल्या सर्व व्यक्तींना सर्वसमावेशक काळजी, पाठींबा आणि उपचार एचआयव्ही/एडस्.